Wat is er aan de hand?
We leven in een wereld vol camera’s. Slimme camera’s, domme camera’s, ANPR-camera’s en bewakingscamera’s. Hoe zit het echter met de relatief nieuwe camerawet? Wanneer mag u gefilmd worden, op straat en in de winkels, en wat verwacht de wetgever van u en úw camera’s?
Hoe zit het nu met die nieuwe camerawet? Nou ja, ‘nieuw’. De wet van 25 mei 2018 dus. In juridische termen blijft dat zeer recent. Het blijft echter vooral ook “nieuw” omdat er amper over gepraat wordt. We hebben allemaal de mond vol over de GDPR, maar de camerawet? De kans zit er dik in dat u er nog nooit van gehoord had.
Nochtans is het een wet met een zware impact. Bevoegdheden werden overgeheveld van de Privacycommissie naar de politie, drones mogen nu opeens surveilleren en winkels mogen een scherm ophangen met camerabeelden, als ‘afschrikeffect’.
We leven in een wereld vol camera's. Wie niet weg is, is gezien.
Wanneer mag je gefilmd worden?
Laten we beginnen bij het begin: wanneer mag je nu gefilmd worden? De nieuwe versie bepaalt dat naast politie- en overheidsdiensten ook bewakingsagenten “onder toezicht van de politiediensten” in real-time beelden kunnen bekijken van bewakingscamera’s, die in niet-besloten plaatsen zijn geïnstalleerd.
Als je een winkel binnengaat – en dat is nieuw – kan je nu ook begroet worden met een controlescherm dat de beelden in het openbaar toont. Dat heet het versterken van de “preventieve werking”. Winkels moeten dan nog wel steeds een icoon aanbrengen dat er gefilmd wordt.
Handelaars of bedrijven mogen wel nog steeds geen gerichte cameracontrole richten op werknemers zelf (enkel wanneer zij daarvan op de hoogte worden gesteld, bijvoorbeeld bij een vermoeden van diefstal door een kassamedewerker), en uiteraard ook niet op gevoelige plaatsen. Geen WC-beelden dus.
Slimme camera’s
ANPR-camera’s zijn niet alleen die vaste camera’s die bij inbreuken op circulatieplannen beboeten, of langs de weg worden geplaatst om uw snelheid te meten. Er bestaan ook mobiele varianten, en die kunnen vanaf nu ook worden ingezet om parkeerboetes te geven. De wet spreekt dat het gebruik van deze technologie wordt voorbehouden voor politiediensten maar evengoed bewakingsondernemingen – en dat overeenkomstig de wet op de private veiligheid.
De camerawet stipuleert wel heel duidelijk dat er op deze controlewagens een camerapictogram op het voertuig moet worden aangebracht, en dat ze elk ander communicatiemiddel moeten gebruiken dat tot de beschikking staat.
Hoewel de hype op de private markt wat is gaan liggen, blijven drones erg populair voor industriële toepassingen. En bij de politie, blijkbaar. Want de nieuwe camerawet laat het gebruik van mobiele bewakingscamera’s zoals drones, draagbare camera’s en bodycams toe op besloten plaatsen.
Deze bijdrage verscheen eerst op VRT NWS en werd geschreven door Matthias Dobbelaere-Welvaert, legal storyteller bij DOBBELAERE-WELVAERT, directeur bij de stichting ‘the Ministry of Privacy’ en co-founder bij Ethel.
